گـل محمـدی
مقدمه
توسعه روزافزون گل محمدي در عرصه کشاورزي کشور مرهون سازگاري، قناعت، کم هزينه بودن و سودآوري چشمگير آن مي باشد.
کاشت
جهت احداث گلستان ابتدا بايستي اقدام به حفر گودال هايي به عمق و عرض 50 سانتيمتر نمود. درون گودال از کود حيواني پوسيده به همراه خاک مزرعه پر کرده و نهال هاي کاشته شده را بلافاصله آبياري نمود. ساده ترين روش تکثير، گل محمدي قلمه گيري و متداول ترين روش تکثير کشت پاجوش است. پاجوش هاي ريشه دار را معمولا در فصل خواب گياه از پايه مادري جدا، و فورا کشت مي نمايند. گرچه گل محمدي مي تواند در دامنه وسيعي از خاک ها بخوبي رشد کند اما بهترين عملکرد آن در خاک هاي زهکش دار با PH بين6/5تا 7/5 مي باشد. کشت گل محمدي در مناطق کوهپايه اي و زمين هاي سنگلاخي و شيبدار امکان پذير است.
فاصله کاشت
با توجه به اقليم و ارتفاع منطقه، فاصله بين بوته ها روي رديف 2/5 و فاصله بين رديف، 3 متر در نظر گرفته مي شود.
کشت مخلوط
نظر به اينکه توليد گل در گل محمدي در سالهاي اول و دوم اقتصادي نيست مي توان از الگوي کشت مخلوط استفاده کرد. طبق تحقيقات انجام شده، کشت مخلوط گل محمدي و يونجه منجر به افزايش درآمد باغدار، کاهش علف هاي هرز و آفات گل محمدي (شته) مي گردد. گل محمدي را مي توان در الگوي کشت مخلوط با گياهان يکساله مانند زيره سبز، بابونه آلماني، شنبليله و گياهان چند ساله مانند آويشن، زعفران، ترخون و گياهان علوفه اي کشت کرد.
کوددهي
در کشت ارگانيک با توجه به آزمون خاک براي حفظ حاصلخيزي و افزايش عملکرد گل، استفاده از 30 تن کود دامي براي تقويت خاک گلستان ضروري است. کود حيواني مخلوط با خاک مزرعه قبل از کاشت در چاله ها ريخته مي شود. در سال هاي بعد نيز بايد حدود 5 تن کود دامي پوسيده در هکتار در اطراف درختچه ها توزيع شود.
آبياري
لازم است بعد از کاشت آبياري انجام گردد. در سال اول آبياري هر 6 روز يکبار منجر به رشد سريع نهال ها مي گردد.حساس ترين زمان آبياري مرحله شروع غنچه در گياه مي باشد که بايستي نياز آبي آن با توجه به شرايط اقليمي تامين گردد. بهتر است آبياري آن به نحوي باشد که آب روي گياه ( بخصوص در زمان برداشت گل) ريخته نشود. بنابراين آبياري قطره اي که موجب خيس شدن گل در زمان برداشت نمي شود روش مناسبي است.
آفات و بيماريها
مهمترين آفات و بيماري سوسک سرشاخه خوار، شته و سفيدک سطحي مي باشد ( حذف شاخه هاي آلوده و سوزاندن آن در خارج از گلستان ضروري است).
مبارزه با علف هاي هرز
در کشت ارگانيک، مبارزه با علف هاي هرز گلستان بايستي توسط کارگر و يا با استفاده از ماشين آلات (کولتيواتور) انجام گردد.
برداشت
زمان برداشت گل با توجه به اقليم هر منطقه از ارديبهشت ماه تا اواسط خرداد متفاوت مي باشد. اين مرحله حدود 20 روز طول مي کشد. مناسب ترين زمان برداشت گل قبل از طلوع آفتاب و ترجيحا در هواي خنک بامدادي ( از ساعت 5 تا 9 صبح) بوده و بايستي هر چه سريعتر گل هاي برداشت شده به محل فرآوري منتقل تا از پژمردگي گلها جلوگيري شود.
هرس
هرس به منظور حذف شاخه هاي خشک، آفت زده، مزاحم و همچنين جهت جلوگيري از بوجود آمدن شاخه هاي بلند که برداشت را مشکل مي کند انجام مي گردد و موجب تداوم گلدهي در گياه مي شودو با افزايش سن گياه ( از سال 7 به بعد) بوته را کف بر کرده که اين امر منجر به ايجاد توازن و تنظيم رشد گياه، تحريک و توليد پاجوش هاي قوي و متعدد در گلستان مي شود.
ترکيبات شيميايي
ترکيبهاي اصلي گل محمدي شامل ژرانيول، سيترونلول، فنيل اتيل الکل و نرول مي باشد. سيترونلول، نرول و ژرانيول از مهمترين مواد فراري هستند که استفاده گسترده اي در صنايع عطرسازي، آرايشي و تهيه صابونها دارند.
فرآورده هاي گل محمدي
گلاب، اسانس، گلبرگ و غنچه خشک