"بــادام"

نوع خاکهاي مناسب

براساس منابع موجود،آسياي مرکزي و غربي خاستگاه بادام در جهان مي باشد، برخي از گياه شناسان بادام را بومي ايران مي دانند. دليل اين شناسايي وجود بيش ا ز 20 گونه وحشي بادام در ايران است. درخت بادام از لحاظ خاک و مواد غذايي ، درختي قانع و در خاکهاي درجه 3 و 4 و خاکهاي آهکي به خوبي رشد مي کند.

فرآورده هاي بادام

بادام شيرين حاوي  40تا 55 درصد روغن، 20 تا 25 درصد پروتئين و علاوه بر مصرف دارويي و شيريني پزي براي درمان برخي از بيماريها استفاده مي گردد.سيرجان با سطحي معادل 3167 هکتار بادام آبي يکي از قطبهاي توليد بادام ايران است.

مشخصات گياه شناسي

بادام يک گياه دگر گشن خودناسازگار مي باشد و نياز به ارقام گرده دهنده  و زنبورعسل به عنوان عامل گرده افشاني دارد. براي افزايش دوره گرده افشاني موثر بهتر است در باغها از دو رقم گرده نر استفاده شودکه يکي قبل از رقم اصلي و ديگري بعد از رقم اصلي گل نمايد پايه بذري بادام داراي ريشه هاي قوي و عميق مي باشد که تا عمق 3 متري در خاک نفوذ مي کند و درختان بادام روي پايه بذري تلخ نسبت به خشکي و کم آبي مقاوم تر مي باشند. عواملي مانند ناسازگاري ، زنده بودن دانه گرده، محل قرار گرفتن درختان گرده زا ، وجود شرايط آب و هوايي و زنبورعسل در گرده افشاني موثر هستند.

تغذيه نامناسب درختان بادام يکي از عواملي است که موجب ريزش ميوه در اواخر ارديبهشت ماه مي شود. مطالعات نشان داده که مشکل گرده افشاني عامل اين ريزش نمي باشد.

روش کاشت

از پايه هاي جديد بادام هيبريدهلو ميباشد که سيستم ريشه اين پايه خيلي قوي و بزرگ بوه و استقرار آن در خاک خوب است در موقع کاشت نهال  محل پيوند حداقل 15 سانتيمتر بالاتر از سطح خاک باشد و آبياري بعد از کاشت و نصب قيم و سربرداري نهال فراموش نشود.

هرس و تغذيه

فرم مناسب تربيت نهال به صورت جامي است و براي توليد محصول مناسب نياز به تمامي عناصر غذايي ماکرو  و ميکرو دارد. يک هکتار باغ بادام با عملکرد مطلوب حدود 110 کيلوگرم ازت از خاک خارج مي کند که معادل 225 تا 280 کيلوگرم کود ازته مي باشد. و کاربرد ازت در پاييز باعث افزايش عملکرد و تعداد ميوه مي شود و به ازاي هر تن محصول 15 -  13 کيلوگرم پتاسيم از خاک خارج مي کند که بايد به خاک اضافه شود.

ارقام بادام

ارقام بادام ،آذر، سهند، شکوفه، شاهرود 12، شاهرود15، شاهرود17 و محلي نجف آباد( مامايي، سفيد و تاجري( و ارقام خارجي کارامل توصيه ميشود.

سرمازدگي

بزرگترين مشکل بادام کاري ايران سرمازدگي بهاره است که در بعضي از سالها تا 90درصد محصول از بين مي رود. روش هاي مختلف حفاظت درختان از سرماي ديررس بهاره شامل روش هاي بلند مدت که عبارتند از انتخاب منطقه و محل مناسب احداث باغ، انتخاب زمين، احداث باغ در زمين هاي شيب دار، انتخاب رقم و پايه، احداث بادشکن، عمليات زراعي مناسب مانند تغذيه فرم درخت، مبارزه با علفهاي هرز مي باشد و روش هاي کوتاه مدت شامل به تعويق انداختن زمان گلدهي ، ايجاد دود و گرما، حفاظت درختان از طريق گرم کردن هواي باغ، استفاده از ماشين هاي مولد باد، چاهک معکوس، عدم انجام عمليات خاکورزي و غرقاب کردن در زمان سرمازدگي مي باشد.

آفات و بيماريهاي مهم

از آفات مهم بادام زنبور مغزخوار، شته سبز بادام، شته آردي بادام ،شپشک نخودي ، کرم طوقه ، سوسک شاخک بلند رزاسه ، کرم سفيد ريشه و کنه هاي تار عنکبوتي مي باشد و بيماري هاي لکه آجري ، سفيدک سطحي ، لکه غربالي، پوسيدگي سفيدريشه ، پوسيدگي  طوقه ، شانکر باکتريايي از بيماري هاي مهم بادام مي باشد  درختان ميوه مي باشد .