خوشبختانه امروز نگاه مدیران اتحادیه شرکتهای تعاونی تولید روستایی استان کرمان و اتحادیه های تحت پوشش، خود نگاهی دانش محور می باشد و مبنای کلیه برنامه ها و

فعالیت های توسعه در این راستا سیاست گذاری و برنامه ریزی می شود، از جمله برنامه هایی که این اتحادیه ها در سال جاری اجرا نموده اند طرح سیستم مرجع آموزش و

بهره وری(سیماب) می باشد که کاملاً مطابق با امکانات و بر اساس مشکلات موجود کشاورزان طراحی شده است. با توجه به اهمیت پسته برای کشور ما، اولین مرحله از طرح

سیماب بر روی باغهای پسته استان کرمان انجام می شود. امروز مشکلات زیادی گریبانگیر کشاورزان پسته کار است. اکثر باغهای موجود در استان کرمان از الگوی کشت

مناسبی برخوردار نمی باشند و با روشهای سنتی مدیریت می شوند. خرده مالکی، کمبود آب و شوری آب و خاک، روشهای نادرست آبیاری، کمبود کارشناسان متخصص در

زمینه مدیریت باغات پسته، توصیه های غیرکارشناسی و مقطعی، قیمت نسبتاً بالای نهاده های کشاورزی و پایین بودن کیفیت بسیاری از آنها، تفاوت ژنتیکی در پایه و

پیوندک های موجود در باغات، کمبود تحقیقات و راه حل های دقیق علمی برای مشکلات موجود، مشکلات فرهنگی و بسیاری از مشکلات دیگر باعث شده که پیچیدگی های

موجود مانع از کارآمد بودن توصیه های متخصصین در سطح باغهای پسته استان کرمان شوند. تا جایی که بر اساس آمارنامه جدید محصولات باغی در سال 93، عملکرد پسته

در واحد سطح در استان کرمان که قطب تولید پسته در ایران و جهان محسوب می شود، 462 کیلوگرم در هکتار گزارش شده است، این در حالی است که میانگین عملکرد در

واحد سطح در کل باغهای ایران کمی بهتر و 750 کیلوگرم در هکتار گزارش شده است تا در نهایت حداکثر عملکرد کشور ما در طی سالهای اخیر در سال 93 به 239 هزار تن

رسید. با توجه به اینکه 80 درصد پسته جهان توسط ایران و آمریکا تأمین می شود و رقابت شدیدی بین این دو کشور وجود دارد، نگاهی به وضعیت رقیب اصلی ما نشان

میدهد آمریکا در سال 2014 با سطح زیر کشت 89 هزار هکتار و میانگین عملکرد 6/2تن  در هکتار به تولید 233 هزار تن دست پیدا کرده است، همچنین حدود 30000 هکتار باغ

جدید پسته نیز احداث نموده که در سالهای آینده به کمک چرخه تولید آنها خواهد آمد.در سالهای گذشته مشکلات کمبود آب در استان کرمان تشدید شده است تا

جایی که بر اساس آمارها در سال گذشته حدود 20000 هکتار از باغهای پسته کرمان بخاطر مشکلات کمآبی رها شده اند. بر طبق پیش بینی های انجام شده محصول

امسال آمریکا حدود 330 هزار تن و محصول ایران حدود 170 هزار تن خواهد بود. این آمارهای هشداردهنده نشان میدهد که باید راه چاره ای برای نجات پسته ایران از

این مشکلات پیدا کرد. بعد از بررسی های انجام شده به وسیله محققین مرتبط با اتحادیه شرکتهای تعاونی تولید روستایی در استان کرمان، مشخص شد در حال حاضر

علیرغم تلاش مسئولین بخش کشاورزی و اجرای طرح ها و برنامه ها در جهت بهبود وضعیت پسته کرمان، مشکلات مذکور کماکان وجود داشته، لذا با توجه به کمبود

بودجه های علمی تحقیقاتی در سطح کشور برای نخستین بار اتحادیه شرکت های تعاونی تولید روستایی استان کرمان و اتحادیه تحت پوشش بعنوان یک تشکل خود

گردان و غیر دولتی با داشتن تعداد قابل توجهی شرکت تعاونی تحت پوشش در سطح استان در راستای برنامه ها و سیاستهای اقتصاد مقاومتی و به منظور بهره

برداری بهینه از منابع تولید و افزایش عملکرد، اقدام به طراحی یک سیستم جامع تحت عنوان (سیستم مرجع آموزش و بهره وری) سیماب با هماهنگی مسئولین

محترم سازمانهای کشاورزی نمود. در این طرح  با رویکردی جدید و علمی از طریق تقویت کمیته های فنی و راهبردی با استفاده از همکاری متخصصین و صاحبنظران

بخش کشاورزی و حمایت دستگاههای اداری مربوطه فاصله بین دانش، صنعت و تولید کاهش می یابد و تحولی اساسی در نظام بهره وری در سطح اراضی تحت پوشش

ایجاد خواهد شد. از آنجا که اعتبارات این طرح از محل غیردولتی و از طریق اتحادیه ها و شرکت های زیر مجموعه تأمین می شود، حداکثر استفاده از ظرفیت شبکه

تعاونی های تولید استان کرمان انجام شده است و هر یک از کارشناسان درون این شبکه وظایفی را بر عهده دارند. در مرحله اول ارتقاء بهره وری تولید محصول پسته

هدف اصلی طرح می باشد و بدین منظور از ابزارهای متعددی بهره گرفته شده است. در ساختار طرح برای افزایش راندمان تولید و عملکرد محصول در واحد سطح

پنج محور اصلی شامل تغذیه گیاهی، باغبانی، مدیریت آفات و بیماریهای گیاهی (گیاهپزشکی)، آبیاری و مدیریت مصرف آب  و توسعه مکانیزاسیون با بهره مندی از

روشهای علمی وجود  دارد، لذا بر همین اساس کارگروه های مشخص با استفاده از کارشناسان، محققین و اساتید دانشگاهی تعریف شده است که هدایت و راهبری

طرح را به عهده دارند. بازگشت هزینه های طرح عمدتاً از طریق ارائه خدمات مشاوره ای و آخرین دستاوردهای علمی به کشاورزان، برگزاری کلاسهای آموزشی برای

کارشناسان و کشاورزان، ارائه خدمات فنی نوین منطبق با آخرین دستاوردهای علمی به کشاورزان، تأمین و عرضه تخصصی نهاده های قابل توصیه متخصصین امر با

رعایت استانداردهای لازم، مدیریت باغهای پایلوت در قالب فازهای بلندمدت در مراحل کاشت، داشت و برداشت تا عرضه محصول توسط شرکتهای تعاونی منطقه

خواهد بود. از ویژگیهای مهم این طرح حضور اساتید و محققان دانشگاهی به عنوان یکی از حلقه های اجرای طرح می باشد که با یک دید علمی، بنیادی و گسترده در

سه فاز 4 ساله و طی 12 سال آینده باغهای پسته استان کرمان و به تبعه آن کشور را به استانداردهای جهانی نزدیک می نمایند.

در آغاز طرح سیماب ضمن تشکیل کمیته های فنی مختلف مشکلات موجود در باغهای پسته استان کرمان شناسایی و اولویت بندی شدند، سپس چندین باغ پایلوت

در هر یک از شهرستانهای سیرجان، زرند، رفسنجان و راور که نماینده مشکلات منطقه خود بودند با نظر فنی تیم کارشناسی،  بعد از بررسی های متعدد انتخاب

گردیدند. مختصات و نقشه ماهواره ای باغها تهیه و به همه اعضاء اعلام گردید. چندین جلسه کلاسهای آموزشی، اکثراً در محل باغهای پایلوت به شکل عملی و برخی از

کلاسها نیز به صورت تئوری با حضور اساتید دانشگاهی انجام شده است و همچنان نیز ادامه دارد. از باغهای پایلوت نمونه های متعددی برای بررسی وضعیت آب،

خاک، تغذیه گیاه، آفات و بیماریها، ریزش جوانه ها، عملکرد و .... گرفته شد و بعد از بررسی های آزمایشگاهی اطلاعات آنها زمینه ساز انجام توصیه های کارشناسی

قرار گرفته است. برنامه مدیریت باغهای پایلوت سیماب تهیه گردیده و بر اساس آن در زمانهای مختلف بر روی هر باغ پایلوت با توجه به خصوصیات آن عملیاتهای

گوناگونی انجام خواهد شد. برای انجام این عملیاتها از کارشناسان شبکه تعاونیهای تولید که در طرح سیماب آموزش دیده اند استفاده شده است، ضمن اینکه آموزش

نیروی کارگری و بهبود وضعیت ماشین آلات موجود نیز در دستور کار قرار دارد. برای برطرف شدن مشکلات خرده مالکی نیز مسائل فنی برای یکپارچه سازی

موتورپمپ ها در حال بررسی می باشد. نتایج بررسیها از عملکرد باغهای پایلوت در مناطق مختلف نشان میدهد میانگین عملکرد آنها 380 کیلوگرم در هکتار است که به

نوعی نماینده عملکرد مناطق تحت پوشش می باشد. طرح سیماب در نظر دارد مشکلات را از پایه شناسایی نماید، و برای حل آنها آخرین دستاوردهای علمی و نتایج

تحقیقات خود را استفاده نماید. توصیه های تخصصی که به وسیله بخش خدمات فنی به کارشناسان آموزش دیده ابلاغ میگردد، در نهایت توسط کشاورز در سطح

باغهای پایلوت اجرایی میگردد. و سایر اراضی منطقه از باغ پایلوت به عنوان الگو استفاده کرده و با نظر کارشناسان توصیه های طرح سیماب را در باغهای خود عملیاتی

می نمایند. در صورتی که هماهنگ سازی مدیریت اراضی موتورپمپ ها نیز در قالب طرح سیماب عملی گردد، با از میان برداشتن مشکلات خرده مالکی میتوان روشهای

سنتی را کنار گذاشته و مکانیزاسیون به همراه روشهای علمی نوین، به خصوص در بخش آبیاری را وارد باغهای پسته تحت نظارت طرح سیماب نمود. آنچه مسلم است

با توجه به رقابتی شدن بازارهای جهانی، کمبود منابع آب و سایر مشکلاتی که ذکر گردید، در نهایت سیستم های سنتی باید تغییر یابند و خود را با علم روز منطبق

سازند تا در چرخه تولید باقی بمانند. از آنجا که از دست دادن زمان باعث هدررفت منابع، نابودی باغهای موجود و عقب افتادن از رقبا می گردد، طرح سیماب به

سرعت در حال پیشرفت است و کارشناسان آن با درک درستی از شرایط موجود وظیفه ملی خود میدانند که با تمام توان، تلاش خود را در جهت پیشبرد اهداف طرح و

نجات پسته استان کرمان انجام دهند.

 

مقايسه وضعيت صادرات پسته ايران و آمريکا از سال 2009 تا سال 2014 منبع USDA, ۲۰۱۶.

.

 

" زعفران"

 

 

مشخصات گياه شناسي

زعفران گياهي است از تيره زنبقيان پايا و از جنس Scrocus و گونه Sativa چند ساله و از راه پياز تکثير مي شود و در حال حاضر گران ترين و با ارزش ترين چاشني و ادويه دنيا به شمار مي رود . از ويژگي هاي بسيار خوب زعفران نياز کم آبي آن بوده و نياز به هزينه هاي حمل بالايي نداشته و جاي خاصي را براي نگهداري نمي طلبد . گل زعفران اولين اندامي است که در پاييز ظاهر مي شود داراي سه گلبرگ و سه کاسبرگ بنفش رنگ مي باشد . تعداد پرچم ها سه عدد و مادگي سه کلاله قرمز رنگ متصل به خامه سفيد رنگ مي باشد (که قسمت مورد استفاده زعفران است ) . برگ هاي زعفران نيزه اي شکل و مستقيم از روي پياز ظاهر مي شود و پياز آن سفيد و توپر است .

 

آب و هوا مناسب

زعفران گياه نيمه گرمسيري است که در نقاطي که تابستان هاي گرم و خشک و زمستان هاي ملايم دارد به خوبي رشد مي کند. و از نظر زمين ، زمين هاي حاصلخيز و خاک هاي سبک با ترکيبي از شن و رس که مقدار کمي آهک داشته باشند و PH خاک بين 8-7 را مي پسندد .

 

آماده سازي زمين

اوايل بهار زمين را شخم مي زنند بعد از گذشت دو هفته بعد از افزودن کود حيواني (به ازاي هر هکتار 50-30 تن کود گاوي پوسيده) به همراه 200-300 کيلوگرم کود شيميايي فسفر و پتاس به زمين داده ميشود . زمين را درجهت عمود مجدداً شخم ميزنند و زمين را کرت بندي مي کنند اندازه کرتها بسته به شيب زمين دارد . (هرچه شيب بيشتر باشد اندازه کرتها کوچکتر انتخاب مي شود .)

 

زمان کاشت

زمان کاشت پياز زعفران از اوايل خرداد تا اوايل پاييز مي باشد به جز مواقعي از تابستان که هوا بسيار گرم است . (تيرماه و اوايل مرداد)

 

انتخاب پياز و روش کاشت

پيازهايي که براي کاشت انتخاب مي شوند بايد سالم و عاري از آفت زدگي باشند و اندازه ي آنها بين يک فندق و يک گردو باشد . پيازها را از قبل از کاشت تميز مي کنند و پرکهاي سياه رنگ آنها را در مي آورند و بعد با سم قارچ کش ( به ازاء هر 100 کيلو گرم پياز 0/5 گيلو گرم قارچ کش) ضدعفوني مي کنند . و در کرتها آماده روي رديف هاي مرتب با فاصله 30 سانتيمتر از يکديگر و روي يک رديف با فاصله دو سانتيمتر از يکديگر کشت مي کنند . بايد دقت داشت پيازهاي زعفران حتماً عمودي و حداقل 15 سانتيمتر زير سطح خاک قرار گيرد. ميزان پياز مصرفي در هکتار سه تا پنج تن مي باشد .

 

آبياري

در اولين کاشت اولين آبياري همزمان با کاشت صورت مي گيرد . (15 شهريور ماه تا 15 مهر ماه ) ولي در سالهاي بعد اولين آبياري حدود 15 روز قبل از گلدهي بايد انجام مي شود .(گلدهي در شهرستان سيرجان از 15 آبان شروع مي شود ) آبياري در مزارع زعفران نقش بسيار مهمي در مزرعه دارد . آبياري دوم بعد از اتمام برداشت گل صورت مي گيرد و بعد از آن تا زمان خزان برگهاي زعفران در بهار سال آينده بسته به دور آبياري مي توان فواصل آبياري را بين 12 تا 20 روز انتخاب کرد . و از زمان خزان برگها تا نزديک گلدهي به هيچ عنوان آبياري نبايد انجام شود بايد دقت داشت بعد از اولين آبياري عمليات سله شکني و ماله کشي حتماً انجام شود .

 

کوددهي

در سال اول کاشت همانطور که گفته شد کود حيواني به ميزان 50 تا 30 تن به زمين داده مي شود و در سال هاي بعد يکسال در ميان بايد مهرماه کود را به ميزان 20 تن در هکتار به زمين افزود و کود اوره هم در سه نوبت بعد از برداشت گل قبل از آبياري دوم و در بهمن ماه و اسفند به زمين مي دهند .

 

مبارزه با علفهاي هرز

مبارزه به شکل مکانيکي در سه نوبت بعد از آبياري دوم قبل از آبياري سوم و در تابستان مي باشد و يا به صورت شيميايي در تابستان زماني که مزرعه زعفران خشک مي باشد براساس نوع علف هرز مزرعه علف کشي مي زنند .

 

برداشت گل

برداشت گل بسته به شرايط اقليمي منطقه از اواخر مهر ماه تا اواسط آذر ماه مي باشد . موقع برداشت صبح خيلي زود مي باشد . عمل چيدن گلها با دست انجام مي شود و بعد از جمع آوري روزانه گلها قسمت اصلي زعفران يعني کلاله آن را جدا مي کنند و به طور منظم در دسته هاي 20 تا 10 گرمي کنار هم قرار مي دهند و در سايه خشک مي کنند و حدود 7-5 روز طول مي کشد تا کلاله ها شکننده مي شوند .

 

خواص داروي زعفران

زعفران هضم غذا را آسان مي کند ، تقويت کننده کبدي مي باشد ، براي رفع سنگ کليه بکار مي رود و مهمتر از همه اينکه ايجاد شادي و نشاط مي کند و در درمان افسردگي کاربرد دارد .

 

 

 

انــار

 

 

انار از زمانهاي قديم در شهرستان سيرجان کاشت مي گرديده و با توجه به اينکه مناطق دشت اين شهرستان مانند زيدآباد ، حومه ، ملک آباد ، بلورد ، گلستان ، کفه مور و سعادت آباد مساعد کاشت اين درخت مي باشند که سطح زير کشت آن حدود 305 هکتار مي باشد و کيفيت انار توليدي بسيار مطلوب است . تقريباً تمام واريته هاي موجود ايران در شهرستان سيرجان کاشت گرديده و کيفيت محصول آنها مطلوب است و با توجه به اينکه دامنه کاشت و طيف سازگاري انار در جهان محدود است و کاشت اين محصول به کشورهاي ايران و افغانستان و چند کشور آسياي ميانه محدود شده است و حتي در ايران هم بيشتر در حاشيه کوير مرکزي کشت مي گردد .

انار با نام علمي Punica granatum از خانواده Punicaceae و جنس Punica و گونه Granatum درخت يا درختچه اي است گرمسيري و نيمه گرمسيري که منشاء آن از قفقاز سواحل بحر خزر و زاگرس بوده است . بهترين خاک جهت کشت انار خاک هاي رسي شني يا شني رسي با PH بين 7/5 تا 8 است . بهترين ارتفاع 1000 تا 1700 متر از سطح دريا با تابستان هاي گرم و طولاني است و درجه حرارت مناسب -5 تا 4+ درجه سانتي گراد است در مناطق مرطوب براي شکستن دوره خواب 200 تا 400 ساعت درجه حرارت زير 7 درجه سانتي گراد نياز دارد . يکي از محدوديت هاي کشت انار حساسيت آن به سرما مي باشد . انار در سرماي کمتر از 15 درجه سانتي گراد صدمه مي بيند و از اين بابت حساسيت انارهاي شيرين نسبت به انارهاي ترش بيشتر است در 25 استان کشور حدود 760 رقم انار اعم از انارهاي اهلي و وحشي و زينتي شناسايي گرديده است . از ارقام مشهور انار که مساعد کاشت اغلب نقاط ايران است ملس يزدي ، شاهي چترود ، شيشه کپ فردوس ، ملس دانه سياه اصفهان ، انار شهسوار سمنان و رباب نيريز است . انار معمولاً از طريق قلمه ازدياد مي شود و قلمه ها را از بين شاخه هاي 2 تا 3 ساله انتخاب مي کنند . طول قلمه بين 25 – 50 سانتي متر است و به گونه اي کشت شود که بيش از 5 – 7 سانتي متر آن بيرون از خاک نباشد و داخل هر گوده 3 – 2 قلمه قرار مي دهند . جهت احداث باغ استفاده از زيرشکن قبل از کاشت در عمق يک متري بسيار مفيد است و افزودن کود حيواني به خاک و زيرو رو کردن آن با وسايل مکانيکي توصيه مي گردد. در مناطق گرم براي جلوگيري از آفتاب سوختگي فواصل کشت را کوتاهتر و جهت باغ را شمالي جنوبي انتخاب کنيد .بهترين فاصله کاشت 4×3 يا 2/5×4 متر توصيه مي گردد . هرچه بستر کاشت درخت عميق تر تهيه شده باشد مقاومت درخت در مقابل کم آبي و خشکي و باد شديد بيشتر و توسعه ريشه بيشتر است . چنانچه گوده ها با چاله کن حفر مي شوند در کف چاله مقداري کود حيواني ريخته شود در زمان کاشت نهال بايد تا طوقه وارد خاک شود و بعد از کاشت بلافاصله آبياري انجام شود ، نهال انتخابي لازم نيست که زياد بزرگ باشد بلکه ريشه دار بودن آنها و داشتن قسمت هوايي کمتر مهم است بعد از کاشت نهال و بفاصله يک ماده سربرداري نهال انجام مي شود . باغ انار مثمر را تا نيمه دوم ارديبهشت ماه آب نمي دهند و در آبياري اول و دوم سعي شود انار کاملاً سيراب شود و بعد از اين آبياري در زمين هاي سبک هفته اي يک بار و در اراضي سنگين هر ده روز يک بار انجام شود . باغ انار هر دو سال يکبار شخم زده مي شود و کودهاي حيواني را قبل از شخم زدن به خاک اضافه مي کنيم . در تغذيه درختان انار لازم است که از تکنولوژي هاي جديد تغذيه و کودهاي جديد استفاده شود . در روش هاي جديد لازم نيست که همه ساله خاک کف باغ بيل زده شود و کودهاي حيواني و شيميايي به خاک افزوده شود . بلکه در همان زمان تهيه بستر يا هرچند سال يکبار کودحيواني فراواني به خاک داده مي شود و بعد از آن بخصوص بعد از به بار نشستن درخت ساليانه از کودهاي جديد که در سيستم آب آبياري داده مي شوند يا در سيستم هاي تحت فشار استفاده مي شوند ، استفاده شود .

هرس در تربيت درختان و نگهداري انارستان اهميت زيادي دارد زيرا انار پاجوش زيادي توليد مي کند و بايد شاخه هاي بارده به طور معمول در سطح جانبي تاج درخت توزيع شود پاجوش ها در جذب مواد غذايي با درخت رقابت مي کنند در صورت عدم حذف آنها از کميت و کيفيت محصول به شدت کاسته مي شود و درخت انار معمولاً به فرم 1 و 2 و 3 و 4 تنه پرورش داده مي شود و در زمستان در ماه هاي بهمن و اسفند شاخه هاي خشک و سرمازده و اضافي را حذف مي نمايند . از عارضه هاي انار ، آفتاب سوختگي است که پوست انار در برابر تابش شديد و مداوم نور آفتاب سوخته و حالت شادابي خود را از دست مي دهند و دانه هاي انار در آن قسمت رشد طبيعي نکرده و انار بازار پسندي خود را از دست مي دهد و علت آن اغلب کم آبي در تابستان مي باشد که به ميوه آب کمتري مي رسد و انتخاب واريته و انتخاب رديف هاي کاشت و هرس کم تاج اثرات آفتاب سوختگي را کاهش مي دهد و از عوارض ديگر ترکيدگي انار مي باشد که نامنظم بودن دور آبياري ، بارندگي بي موقع ، واريته ، بادهاي شديد و گرم و سوزان، هرس نامناسب ، کمبود برخي از عناصر بافت و جنس خاک از عوامل موثر در ترکيدگي انار است و استفاده از اسيد جبرليک( GA 3) با غلظت 250 پي پي ام پس از تشکيل ميوه از موثرترين و عملي ترين راه هاي پيشگيري از ترکيدگي است . از آفات مهم انار کرم گلوگاه است که در بعضي سالها تا 80 درصد  محصول انار را در مراحل درختي و انباري ضايع و غيرقابل مصرف مي نمايد که اين آفت پروانه اي شب پرواز است که لارو آن خسارت مي زند و براي مبارزه با آن بايد مبارزه تلفيقي يا IPM انجام داد که شامل مجموعه اي از روش هاي مبارزه مي باشد که شامل تراکم اصولي درختان ، انجام شخم پاييزه ، جمع آوري انارهاي آلوده از تيرماه به بعد و سوزاندن آنها ، انجام ابياري مناسب و تغذيه مناسب ، استفاده از زنبور تريکوگراما، يخ آب زمستانه از عواملي هستند که مي تواند در کاهش آلودگي کرم گلوگاه موثر باشد . از آفات ديگر انار شته ها مي باشند که دو گونه شته شامل شته سبز انار و شته سبز جاليز در روي درخت انار ديده مي شوند که معمولاً در سطح روي برگها و در حوالي رگبرگ اصلي جمع مي شوند . شته ها بطور قابل ملاحظه اي در طبيعت بوسيله شکارگرها و پارازيت ها کنترل مي شوند . مبارزه شيميايي با آفات تنها در صورتي توصيه مي شود که جمعيت قابل ملاحظه اي از شته ها در اول فصل مشاهده شود در اين صورت قبل از مرحله گلدهي با يکي از ترکيبات شته کش مناسب با آنها مبارزه نمود .

 

 

"گــردو"

 

 

شهرستان سيرجان با داشتن مناطق سردسير و کوهستاني و آبهاي جاري و قنوات مساعد کاشت گردو مي باشد که سطح زير کشت اين محصول در سيرجان 1600 هکتار است . درخت گردو از درختان پهن برگ و خزان کننده که دانشمندان فلات ايران را منشاء گردو دانسته اند گردو از خانواده Juglandaceae و از جنس Juglans است و گل هاي آن تک جنس ولي روي يک درخت قرار دارند . رشد ميوه با گرده افشاني و تلقيح آغاز مي شود . گل هاي ماده بارور نشده بعد از رشد اوليه حدود سه هفته بعد از گرده افشاني مي ريزند . نکته مهمي که مي توان اشاره نمود تمايز گل هاي نر محصول سال جاري اثر منفي دارد از طريق اثرگذاري روي فرايند تمايز جوانه هاي گل نر محصول سال آينده را نيز دچار مخاطره مي نمايد. گردو يک الي چهار هفته قبل ترکيدگي پوست سبز مي رسد و زماني که نسج پر کننده فواصل بين لبه ها در گردو قهوه اي مي شود . درختان براي شکوفه دهي نزديک سه ماه برودت کمتر از 9 درجه سانتي گراد نياز دارند . گردو تابع آب و هواي معتدل سرد با زمستان هاي سرد مي باشد و در خاک هاي سبک و آهکي خنک به خوبي رشد مي کنند و PH بين 6/5-7/5 رشد بهتري دارند . سفتي و کم عمق بودن خاک ، رطوبت را براي پوسيدگي ريشه فراهم مي کند . تکثير گردو با بذر و پيوند است و چنانچه بذر با کيفيتي انتخاب و کشت شود معمولاً اغلب نهال هاي توليدي مرغوب مي باشند . اما براي داشتن يک باغ مطلوب و يکدست بايد از ارقام پيوندي استفاده کنيم . پيوند گردو اندکي با ساير درختان ميوه و دانه دار و هسته دار متفاوت است و احتياج به دقت بيشتر و مراقبت هاي ويژه اي در عمليات پيوند دارد و براي پيوند درخت گردو از روش پيوند وصله اي و زير پوستي استفاده مي شود . در سال هاي اخير در زمينه اصلاح ارقام گردو فعاليتهاي زيادي انجام گرديده است که در حال تکثير و عرضه به باغداران مي باشد . براي احداث باغ گردو بايد تمام شرايط محيطي مانند خاک ، شيب مناسب و بافت خاک و منابع آب را در نظر گرفت و از کاشت درخت در کف دره جلوگيري شود .

براي کاشت گردو در زمين اصلي لازم است زمين را از قبل آماده نمود ، چون ريشه هاي گردو گسترده مي باشند بايد حداقل يک نوار به عرض يک متر و عمق 1/2 متر با مواد اصلاح کننده زير و رو شود و آماده کاشت درخت گردو و چنانچه امکانات وسايل مکانيکي نباشد بايد محل کاشت گردو را با بيل حفر کرد و تا عمق 80 سانتي متر خاک برداري شود و داخل آن خاک با کود حيواني و کود شيميايي مربوطه ريخته شود و روي آن خاک خوب ريخته شود و سطح چاله از سطح زمين 30 سانتيمتر بالاتر آماده شود و نهال گردو را بايد همان مقداري که در خزانه در زمين بوده است به همان مقدار در جاي اصلي در زمين فرو رود چنانچه آن را عميق تر غرس شود ، موجب عارضه بيماري آب سياه يا فيتوفترا مي شود و بهترين نهال گردو بايد بين 1 – 1/5متر ارتفاع داشته باشد و مهمترين ريشه آن ريشه هاي موئين مي باشد و پس از کاشت و به مدت يک ماه از ارتفاع 120 سانتيمتري سربرداري مي گردد و نوک آن با چسب پيوند پوشانده شود و در سال دوم ، چهار شاخه در چهار جهت براي درخت در نظر گرفته مي شود و بقيه شاخه ها حذف مي شوند . تغذيه گردو بسيار مهم است و لازم است قبل از احداث باغ مقدار زيادي کودهاي حيواني و شيميايي مخصوص پتاس و روي به خاک داده شود و در سال هاي بعد هرچند سال يکبار دادن کود حيواني تکرار شود . براي تامين مواد غذايي گياه از کودهاي ارگانيکي جديد و اسيد هيوميک و محلول پاشي استفاده شود . درخت گردو در طول فصل رشد به 10000 – 12000 متر مکعب آب در هکتار نياز دارد که ماه هاي خرداد ، تير ، مرداد از ماههاي بحراني نياز آب اين درخت است .

از آفات مهم اين درخت شته ها ، کنه ها ، کرم سيب ، شپشک ها ، سوسک هاي چوبخوار و کرم خراط مي باشد که غير از کرم خراط ساير آفات با رعايت بهداشت باغ تغذيه مناسب کنترل مي شود و نيازي به مبارزه نمي باشد .

از آفات مهم درختان گردو کرم خراط است که باغداري گردو را بطور جدي تهديد مي نمايد اين آفت در بيشتر مناطق ايران و مناطق بافت و رابر و شهربابک موجب نابودي بسياري از درختان گردو گرديده که بهترين روش مبارزه جلوگيري از ورود اين آفت به منطقه است و انتقال آن با نهال آلوده از مناطق آلوده محصول سبز گردو چوبها و تنه هاي هرس شده مناطق آلوده خودروهاي عبوري از مناطق آلوده مي باشند و براي مبارزه با از مفتول هاي سيمي و خميره هاي آلوده به سم و هرس سرشاخه هاي آلوده و فرمونهاي جنسي حشره استفاده مي شود و از بيماري هاي مهم گردو فيتوفترا يا آب سياه و يا سرخشکيدگي درختان گردو مي باشد که براي مبارزه با اين بيماريها استفاده از نهال سالم اصول صحيح کاشت تغذيه کافي و مناسب و استفاده از سموم قارچ کشي مي باشد . براي برداشت گردو و زمان برداشت بسيار مهم مي باشد . معمولاً يک ماه قبل از شکافتن پوست سبز ميوه گردو از نظر فيزيولوژيکي ميوه رسيده و قابل برداشت است که به محض پوست شدن گردو بايد آن را از درخت برداشت نمود و بلافاصله پوست گيري شود و در دستگاه هاي خشک کن يا در محلي که سايه باشد و عبور هوا براحتي انجام شود اقدام به خشک کردن آن بنماييم .

 

 

 

 

 

Template Design:Dima Group